home       inleiding       sysadmin       services       links       bash       werk       nothing      

  1. distributie
     
    De manier waarop een kernel en GNU software worden samengegoten in een werkend besturingssysteem noemt men een distributie.
     
    Zo een linux-distributie, kortweg distro genoemd, voorziet meestal in een te downloaden iso-file. Die kun je branden op CD of DVD, of ze kan gewoon op een bootable USB stick geplaatst worden. Je kan de iso ook direct gebruiken in een virtuele omgeving zoals vmware, kvm of virtualbox. Op het installatiemedium zorgt een installer programma er voor dat alle componenten van de distributie op de juiste plaats terechtkomen. Bovendien wordt er gezorgd voor een minimale werkende configuratie.
     
    Vele van deze distributies worden aangeboden als live-CD/DVD/USB. Een Live-CD zorgt voor een draaiend systeem zonder dat er geinstalleerd moet worden op harde schijf. Een live CD draait wel in het RAM-geheugen, en dan wordt er na gebruik niets bewaard. (je kan natuurlijk werken in de cloud, of voor afsluiten je werk opslaan op een USB-stick -- als je live-system staat op USB kun je een partitie op die stick gebruiken voor je permanente data.
     
    De kernel, en de utilities er rond, zijn voor veel distributies vergelijkbaar. Hier en daar zijn er wat kleinere verschillen. Zo worden sommige pakketten wel eens in een andere directory geplaatst, en zijn de opstartroutines wel eens anders georganizeerd.
     
    Distributies onderscheiden zich vooral door de gebruikte Installer, door hun Package Manager, door grafische tools en door de standaard meegeleverde software. Een distributie legt meestal de nadruk op een bepaald toepassingsgebied: Server of Desktop, Multimedia of Programmatie, Netwerkdebugger, RescueCD, Firewall en andere. Ook de standaard GUI kan verschillen. Sommige distributies leveren de nieuwste versies van software (vb. Fedora), andere zijn gericht op stabiliteit (Debian, CentOS, ...), nog andere worden permanent geupdate, een zogenaamde 'rolling release'.
    Je kan van een linux-server een linux-desktop maken, en omgekeerd.

  2. distro-families
     
    Iedereen is vrij om zelf distributies samen te stellen. Dit heeft geleid tot een veelvoud aan distributies. Er zijn echter een aantal belangrijke distributiefamilies. Een distributiefamilie bevat verschillende distro's die ofwel van elkaar afgeleid zijn, ofwel gelijkaardig zijn samengesteld.

    We kunnen een heleboel (maar niet alle) van de huidige beschikbare distributies onderverdelen in 4 grote distributiekorven.
     
    DEBIAN based (Debian zelf, UBUNTU, LXMint, CloneZilla, E-live, Knoppix, Kali, RaspBerry-OS, ...) gebruiken alle dpkg en apt als package managers.
     
    RED HAT based (RedHat zelf en Rocky Linux CentOS(ter ziele), Scientific Linux(ter ziele), Oracle Enterprise Linux, Fedora, Mandriva, Mageia, PclinuxOS, ...) ze gebruiken alle de RPM package manager.
     
    SLACKWARE based (Slackware zelf, Slax, SuSE is ooit ook afgetakt van Slackware en andere ..)
     
    ARCH based (Arch zelf, Manjaro, Chakra, ..)
     
    Deze link stuurt je naar een LINUX timeline pagina ...
     

  3. UNIX model
     
    UNIX bestaat al sedert de vroege jaren 70. Dat is 20 jaar langer dan Linux. De meeste GNU commando's zijn open source versies van unix commando's.

    De Linux kernel werd door Linus torvalds geconcipieerd als een Unix cloon, met POSIX compliance. (POSIX is een application programming interface.) Linus was op de universiteit zelf niet onder de indruk van minix (een unix cloon voor onderwijsdoeleinden), en wilde het beter doen met zijn eigen kernel. Zo kwam hij in 1991 met het voorstel: "I'm doing a (free) operating system (just a hobby, won't be big and professional like GNU) for 386(486) AT clones."

    UNIX bestaat nog steeds in al is het gebruik sterk achteruit gegaan. AIX is de UNIX van IBM, HP-UX die van hp en SOLARIS werd gebruikt door sun/oracle.
     
    Er zijn open source versies van unix, alle met als basis BSD (Berkeley Software Distribution): FreeBSD, OpenBSD, NetBSD en DragonflyBSD. Mac OS is BSD-based maar wordt verkocht als commerciële software.
     
    Deze link stuurt je naar een UNIX-timeline ...
    En deze link stuurt je naar een meer gedetaillerde UNIX-timeline ...
     

  4. GNU public license
     
    Het open source model bestaat sedert de eerste ontwerpen van computertechnologie in de jaren vijftig. De bedoeling is dat systeembeheerders bugs helpen ontdekken en zelf verhelpen, zelf functionaliteiten kunnen toevoegen, en dit alles dan doorgeven aan de developer die deze aanpassingen als update verder kan verspreiden bij zijn klanten.

    Open Source heeft als dusdanig niets te maken met non-commercieel. Het is gewoon een ontwikkelingsmodel dat steunt op cooperatie tussen klant en leverancier. Een goed voorbeeld hiervan is de software op IBM mainframes, waarbij de sources altijd werden meegeleverd.

    Freeware is niet noodzakelijk open source. Freeware is gewoon software die gratis wordt aangeboden. Om welke reden dan ook. Op freeware kunnen ook copyrights zitten. Outlook Express is freeware maar je mag er niet mee doen wat je wil. Je mag het niet uit mekaar nemen en voor iets anders gebruiken. Bij outlook express wordt trouwens nooit de broncode meegeleverd.

    De GNU public license (GPL) (GNU: Gnu is Not Unix) is een copyright overeenkomst die er voor moet zorgen dat open source software onder deze licentie altijd open source blijft, dat wijzigingen van de source opnieuw moeten worden ingebracht in de ontwikkelingsgemeenschap, en dat de gewijzigde source eveneens als GPL wordt meegeleverd met het aangepaste produkt. Dat produkt mag wel verkocht worden maar anderen kunnen met de source van dat produkt doen wat ze willen, en het eveneens verkopen of gratis aanbieden.

    Het is de verdienste van Richard Stallman dat er zoiets bestaat als GPL en 'the Free Software Foundation'.

    Richard Stallman begon in de jaren 1980 te ijveren voor vrije software en ontwikkelde vrije GNU versies van vele unix randprogrammatuur. Begin 1990 ontbrak het hem alleen nog aan een kernel om een volledig functioneel systeem aan te bieden.

    De Linux kernel werd in 1991 ontwikkeld door Linus Torvalds. Het opkomende internet zorgde voor bekendheid en een versmelting tot GNU/Linux.

    De linux kernel, wordt aangeboden onder GPL versie 2, en samen met andere GNU software zoals de bash shell, de gcc compiler collection, GNU core utils (commando's ls, cp, mv ,rm, ...) krijgen we een besturingssysteem dat GNU/Linux wordt genoemd.