home       inleiding       sysadmin       services       links       bash       werk       nothing      

ownership

Het beheer van toegangsrechten is in Linux en UNIX eenvoudig gehouden en uiterst functioneel. We gaan van start met ownership, in een volgende pagina vervolgen we met permissions.
 

  1. ownership
     
    Elk bestand op je computer behoort tot een EIGENAAR en een GROEP. Heel dikwijls zijn eigenaar en groep aan mekaar gelijk. Je kan de eigenaar en groep van een bestand zichtbaar maken met het commando ls -l: 
    joris@mint16-001:~$ ls -l
total 5392
-rwx------  1 root root    1933 2006-04-20 10:32 archive.key
drwx------ 23 joris joris    4096 2008-09-08 16:20 cursus_2001
drwx------  4 joris joris    4096 2008-09-08 15:32 cursus_services
drwx------  3 joris joris    4096 2009-03-03 09:24 Desktop
drwx------  2 joris joris    4096 2008-08-07 15:01 dns_config
drwx------  2 joris joris   24576 2008-10-15 12:35 googledocsbackup
drwx------  2 joris joris    4096 2008-09-08 15:29 homefiles
-rwx------  1 joris joris 1123242 2008-08-18 15:08 Iceweasel_wallpaper.png
drwxrwxr-x  2 joris users   4096 2008-09-08 15:35 linux800
-rwx------  1 joris joris    4185 2009-01-13 14:30 mbox
drwx------  2 joris joris    4096 2008-09-08 15:24 Templates
-rwx------  1 joris joris    2209 2008-11-14 15:44 terminal_firewall.dia
-rwx------  1 joris joris   27163 2008-11-14 15:39 terminal-srv_firewall.png
drwx------  2 joris joris    4096 2008-11-18 12:36 testdirectory
drwx------  2 joris joris    4096 2008-09-08 15:36 testen_opdrachten_examens
-rwx------  1 joris joris    1849 2008-11-14 14:12 VLAN-DHCP.dia
-rwx------  1 joris joris   13158 2008-11-14 12:25 VLAN-DHCP.png

    In dit voorbeeld is het eerste bestand eigendom van root, alle andere bestanden zijn eigendom van user joris; de folder linux800 is ook eigendom van joris maar behoort tot de groep users.
     
    De eigendom van een bestand of directory wordt automatisch ingesteld als de file wordt aangemaakt. De persoon die is ingelogd wordt eigenaar van de files en directories die hij/zij zelf maakt. Alleen de root gebruiker kan de eigenaar aanpassen.
    Dat kan met commando chown.
     
    syntax:
    chown <nieuwe eigenaar> <bestand/directory>
     
    voorbeeld:

    joris@mint16-001:~$ chown roland VLAN-DHCP.dia
chown: changing ownership of `VLAN-DHCP.dia': Operation not permitted

    Als gewone gebruiker is het niet toegestaan de eigendom van bestanden en directories aan te passen.
     
    Maar als root lukt het wel:

    joris@mint16-001:~$ su
Password: ********
mint16-001:/home/joris# chown roland VLAN-DHCP.dia
mint16-001:/home/joris# ls -l VLAN-DHCP.*
-rwx------ 1 roland joris  1849 2008-11-14 14:12 VLAN-DHCP.dia
-rwx------ 1 joris   joris 13158 2008-11-14 12:25 VLAN-DHCP.png

     Zoals je ziet is de groep gebleven wat ze was.
    Je kan tegelijkertijd groep en eigenaar aanpassen met chown door beide in te geven, gescheiden met een :
     
    De syntax is nu:
    chown <nieuwe eigenaar>:<nieuwe groep> <bestand/directory>
     
    voorbeeld:

    mint16-001:/home/joris# chown roland:roland VLAN-DHCP.png
mint16-001:/home/joris# ls -l VLAN-DHCP.*
-rwx------ 1 roland joris    1849 2008-11-14 14:12 VLAN-DHCP.dia
-rwx------ 1 roland roland 13158 2008-11-14 12:25 VLAN-DHCP.png

     
     Als je een volledige directory met hierin alle subdirectories en alle files in een keer van eigenaar wil veranderen kan je gebruik maken van de optie -R

    mint16-001:/home/joris# chown -R roland.roland linux800
mint16-001:/home/joris# ls -l linux800
total 960
-rwx------ 1 roland roland   9274 2008-09-08 15:35 linux800-logo-big.gif
-rwx------ 1 roland roland  70098 2008-09-08 15:35 linux800-logo-big.png
-rwx------ 1 roland roland   4503 2008-09-08 15:35 linux800-logo-big-t.gif
-rwx------ 1 roland roland   2610 2008-09-08 15:35 linux800-logo-small.gif
-rwx------ 1 roland roland  67278 2008-09-08 15:35 linux800-logo-small.png
-rwx------ 1 roland roland   1854 2008-09-08 15:35 linux800-logo-small-t.gif
-rwx------ 1 roland roland 427001 2008-09-08 15:35 linux_distro_timeline.jpg

     
    Tenslotte is het ook mogelijk alleen de groep van een bestand aan te passen met het commando chgrp
     
    voorbeeld:

    tim@M17 ~ $ ls -Rl
-rw-rw-r-- 1 tim tim    0 apr 20 22:47 file
drwxrwxr-x 2 tim tim 4096 apr 20 22:48 thismap
./thismap:
-rw-rw-r-- 1 tim tim 0 apr 20 22:48 this-file
$ su
# chgrp -R users thismap
# exit
$ ls -Rl
-rw-rw-r-- 1 tim tim      0 apr 20 22:47 file
drwxrwxr-x 2 tim users 4096 apr 20 22:48 thismap
./thismap:
-rw-rw-r-- 1 tim users 0 apr 20 22:48 this-file