linux800 | gebruikers en groepen

gebruikers en groepen

een gebruiker aanmaken en voorzien van een paswoord

Een gebruiker aanmaken kan je alleen als je sudo rechten hebt, of als je bent ingelogd als root.
We gebruiken het commando useradd, en de parameter -m om onmiddellijk een home-directory aan te maken:
In dit voorbeeld heeft de user met de naam gebruiker sudo rechten:
```
gebruiker@mint182-genk ~ $ sudo useradd -m jessy
gebruiker@mint182-genk ~ $ sudo passwd jessy
Enter new UNIX password:  * * * * * *
Retype new UNIX password:  * * * * * *
passwd: password updated successfully
```
nu gaan we even testen of de user jessy kan werken ..
```
gebruiker@mint182-genk ~ $ su jessy
Password:  * * * * * *
jessy@mint182-genk /home/gebruiker $ cd
jessy@mint182-genk ~ $ pwd
/home/jessy
jessy@mint182-genk ~ $ whoami
jessy
```
Gebruikers verwijderen doe je met het commando userdel
--> zoals in het volgende voorbeeld:

gebruiker@mint182-genk ~ $ userdel alfons

een paswoord geven aan de root gebruiker

Bij ubuntu en linuxmint wordt er bij installatie dikwijls geen paswoord gegeven aan de gebruikter root. Je kan dat zelf instellen als je sudo-rechten hebt:

gebruiker@mint182-genk ~ $ sudo passwd
[sudo] password for gebruiker:  * * * * * *     (paswoord v/d gebruiker)
 
Enter new UNIX password:  * * * * * * * * * *   (2 x in te stellen root-paswoord)
Retype new UNIX password: * * * * * * * * * *
 
passwd: password updated successfully

Eerst tik je het paswoord in van de ingelogde gebruiker met de sudo-rechten;
Daarna wordt je tweemaal gevraagd een paswoord in te geven voor de root gebruiker.

Je kan nu root worden met het commando su:

gebruiker@mint182-genk ~ $ su
Password:  * * * * * * * * * *
 
mint182-genk gebruiker # pwd
/home/gebruiker
 
mint182-genk gebruiker # cd $HOME
mint182-genk ~ # pwd
/root
 
mint182-genk gebruiker # whoami
root

gebruikers bekijken in /etc/passwd

Het bestand /etc/passwdbevat alle in linux gedefinieerde gebruikers
De root gebruiker staat altijd bovenaan, met userID 0 ...
Als we de bovenste 5 regels will zien tikken we in ...

jessy@mint182-genk ~ $ head -n 5 /etc/passwd
```
root:x:0:0:root:/root:/bin/bash
daemon:x:1:1:daemon:/usr/sbin:/usr/sbin/nologin
bin:x:2:2:bin:/bin:/usr/sbin/nologin
sys:x:3:3:sys:/dev:/usr/sbin/nologin
sync:x:4:65534:sync:/bin:/bin/sync
...
```
Nieuwe gebruikers worden onderaan toegevoegd. Hun userIDs beginnen bij 1000
Als we de onderste 5 regels willen bekijken kunnen we het commando tail gebruiken:

jessy@mint182-genk ~ $ tail -n 5 /etc/passwd
```
...
usbmux:x:121:46:usbmux daemon,,,:/var/lib/usbmux:/bin/false
vboxadd:x:999:1::/var/run/vboxadd:/bin/false
gebruiker:x:1000:1000:gebruiker,,,:/home/gebruiker:/bin/bash
rita:x:1001:1001::/home/rita:
jessy:x:1002:1002::/home/jessy:
```
De user-accounts tussenin, zijn service- en system-accounts

groepen

In de /etc/passwd file staat de userID op de derde plaats;
rechts ervan, op de vierde positie, staat de groupID van de hoofdgroep van die gebruiker.

Je kan alle groepen op je systeem bekijken in het bestand /etc/group:

root:x:0:
daemon:x:1:
bin:x:2:
sys:x:3:
adm:x:4:syslog,gebruiker
tty:x:5:
disk:x:6:
lp:x:7:
mail:x:8:
news:x:9:
uucp:x:10:
man:x:12:
proxy:x:13:
kmem:x:15:
dialout:x:20:
fax:x:21:
voice:x:22:
cdrom:x:24:gebruiker
floppy:x:25:
tape:x:26:
sudo:x:27:gebruiker
audio:x:29:pulse
dip:x:30:gebruiker
www-data:x:33:
backup:x:34:
operator:x:37:
list:x:38:
irc:x:39:
src:x:40:
gnats:x:41:
shadow:x:42:
utmp:x:43:
video:x:44:
sasl:x:45:
plugdev:x:46:gebruiker
staff:x:50:
games:x:60:
users:x:100:
nogroup:x:65534:
systemd-journal:x:101:
systemd-timesync:x:102:
systemd-network:x:103:
systemd-resolve:x:104:
systemd-bus-proxy:x:105:
input:x:106:
crontab:x:107:
syslog:x:108:
netdev:x:109:
messagebus:x:110:
uuidd:x:111:
ssl-cert:x:112:
lpadmin:x:113:gebruiker
lightdm:x:114:
nopasswdlogin:x:115:
ntp:x:116:
mlocate:x:117:
ssh:x:118:
avahi-autoipd:x:119:
avahi:x:120:
bluetooth:x:121:
scanner:x:122:saned
colord:x:123:
pulse:x:124:
pulse-access:x:125:
nm-openvpn:x:126:
rtkit:x:127:
saned:x:128:
vboxsf:x:129:
gebruiker:x:1000:
sambashare:x:130:gebruiker
rita:x:1001:
jessy:x:1002:

In dit voorbeeld (ubuntu) heeft elke gebruiker zijn eigen hoofdgroep met dezelfde naam, helemaal onderaan.
Als een gebruiker in nevengroepen zit, wordt dit vermeld achter de groepsnaam.

In de groep sudo (groupID 27) zit momenteel allen de user met als naam gebruiker.

een gebruiker toevoegen aan de groep sudo

voorbeeld:

$ sudo usermod -a -G sudo <gebruikersnaam>